اکستازی
اکستازی از شادی تا مرگ‌

امروزه اعتیاد، مشکل بزرگ جوامع است و خساراتی که این معضل یا بلای خانمان‌سوز به جای می‌گذارد بسیار زیان‌بار است؛ زیرا نیروی جوان جامعه را از چرخه تولید خارج می‌کند. اعتیاد وابستگی جسمی یا روانی به چیزی است. اعتیاد می‌تواند به مواد شیمیایی یا مواردی مانند اینترنت باشد. اعتیاد به مواد شیمیایی رایج‌ترین نوع موجود است و موادی که به طور معمول به کار می‌روند؛ شامل داروهای مسکن و خواب‌آور، محرک‌های مغزی مواد استنشاقی، الکل، مواد افیونی و حشیش یا داروهای مسکن و خواب‌آور شامل گروه داروهای بنزدویازیین هستند. این ترکیبات باعث اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی خواب آلودگی و اختلالات ادراکی است. از علایم آن پوست سرد و نمناک و عوارض آن ناراحتی‌های کبدی و گوارشی است و در نهایت در اثر مصرف زیاد، مرگ را به دنبال دارد. گروه دیگری از مواد اعتیادآور که ممکن است کمتر جلب توجه کند مواد استنشاقی مانند چسب موکت، تینر، بنزین، گاز فندک، اتر و مایع خشک‌شویی است که پس از مصرف این مواد فرد دچار تشنگی، سردرد، تهوع، پرخاشگری، اختلال تکلمی، افزایش تعداد ضربان قلب می‌شود. این گونه مواد باعث از بین رفتن سلول‌های مغزی، کاهش بهره هوشی و آسیب جدی به کبد، کلیه، عضلات و ریه می‌گردند. اما از آنجایی که این مواد اثر مستقیم بر مغز دارد احتمال کم‌خونی و سکته بسیار زیاد است. ترکیبات دیگر، مواد الکلی مانند انواع مشروبات الکلی هستند که سبب بر هم خوردن تعادل و کندی پاسخ می‌شوند و از علایم آن استشمام بوی الکل، سیگار کشیدن زیاد و استفراغ است. در چنین افرادی خطر ابتلا به بیماری سر، گردن و آسیب کبد بسیار بالاست. مشهورترین گروه مواد اعتیادآور، مواد افیونی مانند تریاک، شیره، کدئین، مرفین و هروئین هستند که حالت نشئه‌گی، گرما و گیجی ایجاد می‌کنند. مشخص‌ترین علامت مصرف، تنگی مردمک چشم و همچنین حساسیت، کاهش وزن، کاهش میل جنسی و تیره شدن رنگ پوست است. احتمال ابتلا به هپاتیت، کزاز و ایدز در این گونه افراد بسیار بالاست و مرگ بیشتر در این گروه اتفاق می‌افتد. گروه دیگر مواد اعتیادآور <کانابیس> است که شامل حشیش، ماری جوانا، گراس، بنگ و... است. در این گونه افراد تمرکز از بین رفته و اشتها افزایش می‌یابد. از علایم مصرف آن قرمز شدن چشم است. این مواد به سلول‌های مغزی آسیب جدی وارد می‌کند و سبب سرطان ریه می‌شود و اما گروه جدیدی از مواد اعتیادآور که محرک‌های مغزی هستند. این مواد روها از امفتامین دیتالین و مشتقات آنهاست. از مشتقات این مواد می‌توان به سه و چهار متیلن دی اکسید مت امفتامین MIDMA اشاره کرد. XTC امروزه به نام‌های اکستاسی، اکستازی، اکس و یا قرص شادی‌بخش شناخته شده است. این ماده در سال 1914 در آلمان توسط شرکت مرگ به عنوان کاهنده اشتها تولید شد، اما به علت عوارض آن از رده خارج گردید. بعد از مدتی در دهه 70 در دوران درمانی برای کمک به بیان احساسات بیمار به کار برده شد. با اثبات این ماده روی مغز حیوانات آزمایشگاهی، مصرف آن ممنوع شد. در سال‌های اخیر مصرف این ماده در میهمانی‌های شبانه موسوم به اکس پارتی افزایش یافته است. عامل اصلی رواج این ماده در ایران عدم آگاهی افراد از عوارض ناشی از این قرص‌هاست، به طوری که با یک بار مصرف، آسیب‌های مغزی شدیدی ایجاد می‌کنند. اکستاسی به صورت قرص‌های خوراکی و تزریقی وجود دارد که علامت مرسدس بنز، میتسوبیشی، دلار و گاهی صلیب روی آن حک شده است. این ماده به راحتی قابل سنتز است به طوری که با مصرف، این دارو سلول‌های تولیدکننده سروتونین تخریب شده و ماده‌ای در مغز آزاد می‌شود که باعث افزایش خلق، عدم تنظیم خواب، فعالیت جنسی و حساسیت به درد است. این دارو به سلول‌های تولیدکننده دوپامین نیز آسیب می‌رساند، اثرات این قرص 20 تا 90 دقیقه پس از مصرف ظاهر می‌شود و 2 تا 3 ساعت در یک حد حفظ شده و بعد افت می‌کند. این اثرات شامل افزایش شدید خوب بودن، افزایش انرژی، احساس تمایل برای ارتباط با دیگران، افزایش هوشیاری، افزایش حس بویایی و چشایی، احساس روشنایی و تمایل برای در ‌آغوش گرفتن و بوسیدن دیگران است. به علت افزایش بیش از حد انرژی، این افراد تمایل به تحرکات طولانی دارند. دیگر اثرات آن کاهش اشتها، تاری دید، گشاد شدن مردمک‌ها است که باعث می‌شود در میهمانی‌ها با وجود نور کم مجبور به استفاده از عینک‌های آفتابی در شب شوند. حرکات غیرطبیعی چشم، افزایش ضربان قلب و فشارخون، قفل شدن دندان‌ها که برای جلوگیری از این حالت مجبور به مصرف آدامس هستند و تا ساعت‌ها این حالت فک زدن‌های غیرطبیعی وجود دارد. این اثرات 3 تا 24 ساعت باقی می‌ماند و بعد از آن تمایل جدی برای مصرف مجدد آن وجود دارد. اعتیاد به این ماده روانی بسیار خطرناک و ترک کردن آن بسیار دشوار می‌باشد. متاسفانه میزان مصرف این ماده خطرناک در ایران نیز در حال افزایش است و خطر مرگ با مصرف آن وجود دارد و تا امروز هیچ دانشمندی در جهان نتوانسته است پادزهری برای مسمومیت با اکس شناسایی کند. اعتیاد بیشترین آسیب را به جوامع می‌زند و حساس‌ترین پایه جوامع یعنی خانواده را مورد تهدید قرار می‌دهد. بنابراین چون همیشه پیشگیری راحت‌تر از درمان است، بهترین راه آگاه ساختن افراد، خانواده‌ها و کاهش تعداد معتادان جامعه است.